%0 Journal Article %T حمایت از ‌محیط‌زیست در رویه مرکز داوری سرمایه‌گذاری خارجی %J محیط زیست و توسعه %I انجمن ارزیابی محیط زیست ایران %Z 2008-921X %A ضیایی, سیدیاسر %A محمدی, مجتبی %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 12 %N 24 %P 2-12 %! حمایت از ‌محیط‌زیست در رویه مرکز داوری سرمایه‌گذاری خارجی %K مرکز داوری سرمایه‌گذاری خارجی %K ایکسید %K محیط زیست %K سرمایه‌گذاری خارجی %R %X تمایل دولت‌ها به توسعه اقتصادی از یک سو و حفظ ‌محیط‌زیست سالم از سوی دیگر موضوع تقابل اقتصاد و ‌محیط‌زیست را مطرح می‌سازد. دولت‌ها معاهدات زیادی در حمایت از ‌محیط‌زیست و نیز در حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی منعقد کرده‌اند. این دو نظام حقوقی موجب تعارض منافع در مسیر توسعه کشورها شده است. به منظور تعیین جایگاه حفاظت از ‌محیط‌زیست در برابر منافع اقتصادی سرمایه‌گذاران خارجی لازم است تا رویه بین‌المللی مورد بررسی قرار گیرد. یکی از مهمترین رویه‌های حقوقی که می‌توان در آن تعارض میان این دو را ملاحظه کرد، رویه مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری (ایکسید) است که به صورت تخصصی به اختلافات سرمایه‌گذار خارجی و دولت میزبان رسیدگی می‌کند. لذا پرسش اصلی این است که در رویه داوری مرکز سرمایه‌گذاری خارجی تا چه اندازه از ‌محیط‌زیست در مقابل منافع سرمایه‌گذاران خارجی حمایت به عمل آمده است؟ فرضیه چنین است که انتظار می‌رود ایکسید به عنوان یک مرجع سرمایه‌گذاری در این تعارض جانب سرمایه‌گذاران خارجی را داشته باشد. با این حال مطالعه توصیفی-تحلیلی نشان داد که هر چند رویه ایکسید در بادی امر در دو قضیه شرکت متال‌کِلَد و شرکت ویوندی جهانی در تنازع میان منافع ‌محیط‌زیستی و منافع سرمایه‌گذاران ارجحیت را به حقوق سرمایه‌گذاران داد، اما رویه ایکسید در موارد اخیر نشان داد که ممکن است ارجحیت به جوانب زیستی داده شود. این تغییر رویه خود را در دو قضیه شرکت توسعه سانتا اِلنا و شرکت پک‌ریم کِی‌مَن نشان داد. هر چند ایکسید در خسارات ناشی از توقف سرمایه‌گذاری اقدام به تعیین غرامت به نفع سرمایه‌گذار نموده است تا بخشی از منافع مورد انتظار سرمایه‌گذار نیز جبران ‌شود و به نوعی میان این دو ضرورت آشتی برقرار نماید. %U https://www.iraneiat.ir/article_167753_c8be2cfaadd2bae0a9b15692c24588b4.pdf