مقایسه رویکردهای توسعه پایدار در ایران و سایر کشورها

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

 
توسعه فرایند گذار از وضع موجود به وضع مطلوب در عرصه‌‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است. موضوع توسعه پایدار در حال حاضر به عنوان یکی از مباحث اساسی در جهان مطرح شده و مفاهیم و موضوعات مرتبط با این رویکرد به صورت مستمر در حال تکوین و تکامل است. یکی از موارد مهم و قابل توجه مدیران و پژوهشگران، کمی کردن میزان رشد یک کشور در ارتباط با توسعه پایدار است که معمولا با تدوین شاخص‌‌های مختلف محقق می‌شود. در تحقیق حاضر نیز نتایج بررسی وضعیت توسعه پایدار در ایران به لحاظ شاخص‌‌های مورد مطالعه، نشان‌دهنده جایگاه نامناسب ایران در مقایسه با کشورهای توسعه یافته بالاخص از نظر شاخص‌های خوشبختی، شکاف جنسیتی و پایداری محیط‌زیست است. در پایان نقش طبیعت و مردم به عنوان دو بازیگر کلیدی توسعه مطرح می‌شود که باید توسط دولت‌‌ها به صورت واقعی و نه صوری و مصلحتی در امر توسعه لحاظ شوند. بنابراین، نهادسازی مدنی برای توسعه در ایران راهی برای رهایی از بی‌سامانی‌‌های هرج و مرج گونه کنونی کشور پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها


برارپور، ک. 1385. فوریت، ضرورت و اهمیت ایجاد تحول و توسعه پایدار در کلاردشت، مجموعه مقالات اولین گفتمان نیم روزه توسعه پایدار در کلاردشت.
برارپور،ک. و کلانتر، س. ک. 1385. ارزیابی پایدار توسعه در منطقه کلاردشت. چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت.
بهرامی‌‌پاوه، ر. مرصوصی، ن. و صلاحی اصفهانی، گ.1390. توسعه پایدار شهری (جغرافیا). انتشارات دانشگاه پیام نور. 208 ص.
حیدری، ج. 1392. مبانی و مفاهیم توسعه پایدار و توسعه پایدار شهری. انتشارات آذرخش. 226 ص.
حیدری، ع. سرمایة انسانی در ایران (1392-1384). فصلنامه سیاست، دورة 46 ،شمارة 4 ، صفحات 880 -861.
سریع‌‌القلم، م. اطاعت، ج. دژپسند، ف. دینی ترکمانی، ع. صرافی، ف. و مجمودی، ب. 1392. مبانی توسعه پایدار در ایران. انتشارات علم. 348 ص.
سلیمانپور، ش. 1385. کلاردشت و بحران توسعه پایدار. مجموعه مقالات اولین گفتمان نیمروزة توسعه پایدار در کلاردشت.
شرزه ای، غ. و زادگان هه ژار، ا. 1390. برآورد اثر بازگشت افزایش کارایی انرژی در ارتباط با مصرف خانوارها و انتشار دی اکسید کربن در ایران، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، دوره 8، شماره 30، صفحات 33-61.
فنی، ز. 1382. شهرهای کوچک، رویکردی دیگر در توسعه منطقه‌‌ای، تهران: سازمان شهرداری‌‌های کشور.
فنی، ز. 1393. توسعه، پایداری و جهانی شدن. مرکز ملی جهانی شدن. تهران.
میدوس و همکاران. 1387. محدودیت‌‌های رشد، ترجمه علی حبیبی و فرزام پوراصغر سنگاچین، انتشارات موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی.
نبوی، س. ا. 1390. ایران و دولت توسعه گرا؛ (1357-1320). پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 3 (23). صفحات 187 تا 224.
وردی‌نژاد، ف. و کریمی آشتیانی، ح. 1387. شناخت محیط زیست و آمایش سرزمین، انتشارات مدیریت شهری، تهران.
Harris, F. 2004. Gobal Environmental Issues, Pub John Willy and Sons, Australia. –Morgan, J. 2001. Development, globalization and sustainability, nelson thrones, London.
Human Development Report. 2015. United Nations Development Programme (UNDP).
National Footprint Accounts. 2016. Open Data Platform. Global Footprint Network.
Ng, Y-K. & Wills, I. 2006, Welfare Economics And sustainable Development, Unesco-Eolss.
UNDP. 1997. Gov. For saustainable human development, A UNDP policy document.
UNDP .from 1990 to 2009. Human Development Report 1990 to 2009, New York: Oxford University Press.
UNDP .2005. Human Development Report 2005; International cooperation at a crossroad, New York, United Nations Development Program.
UNITED NATOIONS .2006. Trends in Sustainable Development, New York, United Nations, Department of Economic and Social Affairs.
Wackernagel, M. & Rees, W. E. 1996. Our Ecological Footprint: Reducing Human Impact on the Earth. New Society Publishers, Gabriola Island, British Columbia, Canada. German edition with updated data, 1997. Birkha ¨user, Basel, 1997.
World Bank. 2015. World Development Indicators 2015. Washington, DC: World Bank.