پیش‌‌بینی رفتار محیط‌زیستی دانشجویان ورزشکار از طریق دانش و نگرش محیط‌زیستی

نویسنده

استادیار مدیریت ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف تحقیق پیش‌‌بینی رفتار محیط‌زیستی دانشجویان ورزشکار از طریق دانش و نگرش محیط‌زیستی بود. روش تحقیق حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود که به شکل میدانی اجرا شد و از لحاظ هدف جزء تحقیقات کاربردی قرار می گیرد. جامعه آماری تحقیق، 6000 هزار دانشجوی شرکت‌‌کننده در سیزدهمین المپیاد فرهنگی- ورزرشی دانشجویان بودند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به روش نمونه‌‌گیری طبقه‌‌ای-تصادفی 361 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامۀ دانش محیط‌زیستی صالحی و آقامحمدی (1387) و صالحی و پازکی‌‌نژاد (1392)، نگرش محیط‌زیستی دانلوپ و وین‌‌لیر (1978) و رفتار محیط‌زیستی صالحی و آقا محمدی (1387) بودند. روایی پرسشنامه ها در تحقیقات داخلی مختلف تایید شده است. پایایی ابزارهای تحقیق نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ بررسی و ضریب آلفا برای پرسشنامه دانش (89/0)، نگرش (76/0) و رفتار محیط‌زیستی (78/0) محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌‌ها از روش‌‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد سطح نگرش و رفتار محیط‌زیستی دانشجویان ورزشکار کمی بیشتر از حد متوسط بود. با این وجود، سطح دانش محیط‌زیستی دانشجویان ورزشکار در حد متوسط بود. همچنین، نتایج تحقیق نشان داد بین دانش و نگرش محیط‌زیستی رابطۀ معناداری وجود ندارد. از طرفی بین دانش و رفتار محیط‌زیستی و نگرش و رفتار محیط‌زیستی رابطۀ معناداری وجود دارد و دانش و نگرش محیط‌زیستی پیش‌‌بینی کننده معنادار رفتارهای محیط‌زیستی دانشجویان ورزشکار بودند.

کلیدواژه‌ها


ادهمی، ع. و اکبرزاده، ا. 1390. بررسی عوامل فرهنگی موثر بر حفظ محیط‌زیست شهر تهران (مطالعه موردی مناطق 5 و 18 تهران). مجله تخصصی جامعه شناسی مطالعات جوانان، 1(1)، 62-37.
چرنوشنکو، د. 1384. مدیریت پایدار ورزش. ترجمه مهری آزادی، انتشارات کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول.
رفیع پور، ف. 1378. آناتومی جامعه (مقدمه ای بر جامعه شناسی کاربردی)، تهران: انتشارات انتشار،53.
رمضانی قوام آبادی، م. 1391. بررسی راهبردی آموزش حفاظت از محیط‌زیست در ایران: ضرورت ها و تنگناها. نشریه راهبرد، 21(65)، 257-233.
سبزه ای، م.؛ قلی پور، س. و آدینه‌‌وند، م. 1395. بررسی رابطه بین آگاهی، نگرش و رفتار حامی محیط‌زیست دانشجویان دختر دانشگاه قم. فصلنامه آموزش محیط‌زیست و توسعه پایدار، 4(4)، 16-5.
صالحی، ص. 1389. نگرش جدید نسبت به محیط‌زیست و مصرف انرژی. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 6(20)، 248-225.
صالحی، ص.؛ سلیمانی، ک. و پازوکی‌‌نژاد، ز. 1394. بررسی نگرش و رفتار مسوولانه دانشجویان نسبت به محیط‌زیست (مطالعه موردی: دانشجویان استان مازندران). پژوهش های محیط زیست، 6(11)، 576-562.
صالحی، ص. و قائمی‌‌اصل، ز.  1392. بررسی رابطه آموزش محیط‌زیستی و رفتارهای حفاظت از محیط‌زیست (مورد مطالعه: دانش آموزان دبیرستان های دخترانه شهر بابل). آموزش محیط‌زیست و توسعه پایدار، 1(3)، 79-67.
صالحی، ص. و کریم‌‌نژاد، س. 1391. بررسی رابطه دانش محیط‌زیستی و رفتارهای محیط‌زیستی. فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 7(24)، 158-159.
صالحی، ع. و آقامحمدی، ع. 1387. بررسی دانش، نگرش و مهارت های محیط‌زیستی معلمان آموزش دورة ابتدایی استان مازندران، فصلنامة تعلیم و تربیت، 24(3)، 171-91.
صدیق سروستانی، ر. و هاشمی، س.ض. 1381. گروه های مرجع در جامعه شناسی و روانشناسی اجتماعی با تاکید بر نظریه های مرتن و فستینگر، نامۀ علوم اجتماعی، 20، 167-149.
علوی مقدم، س.م.؛ قاسمی، ا. و مقدم، س.ب. 1387. آموزش و نقش کلیدی آن در مدیریت صحیح مواد زاید جامد در ایران، مجله علمی ـ ترویجی انسان و محیط زیست، 1(6)، 23-14.
علوی مقدم، س.م.ر.؛ مکنون، ر.؛ بابازاده‌‌ناصری، ع.؛ خان‌‌محمدی‌‌هزاوه، م. و افتخاری‌‌یگانه، ی. 1391. ارزیابی آگاهی، نگرش و عملکرد دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر در خصوص محیط زیست. علوم و تکنولوژی محیط زیست، 14(4)، 154-147.
فردوسی، س.؛ مرتضوی، ش. و رضوانی، ن. 1386. رابطۀ بین دانش محیط‌زیستی و رفتارهای محافظت از محیط. پژوهشنامه علوم انسانی، 53، 266-253.
کریمی، د. 1382. بررسی نیازهای آموزش محیط‌زیستی دانش آموزان، معلمان و زنان در منطقه خاک سفید تهران. مجله محیط‌زیست (فصلنامه علمی سازمان حفاظت محیط زیست)،40، 17-6.
مختاری‌‌ملک‌‌آبادی، ر.؛ عبداللهی، ع. و صادقی، ح. 1393. تحلیل و بازشناسی رفتارهای محیط‌زیستی شهری (مطالعه موردی: شهر اصفهان، سال 1391). مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، 5(18)، 20-1.
مرادی، س. 1395. ارزیابی دانش، نگرش و رفتار مسئولانه دانشجویان نسبت به محیط‌زیست (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه پیام نور). انسان و محیط زیست، 15-1.
ولایی، ع. 1384. الگوهای رفتار با طبیعت (محیط زیست) از دیدگاه قرآن و سنت. رساله دکتری، رشته علوم قرآن و احادیث، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، 15-1.
Alexander, K.; Stafford, A., & Lewis, R. 2011. The Experiences of Children Participating in Organized Sport in the UK. NSPCC: London.
Aminrad, Z.; Sayed Zakariya, S.; Hadi, A. S., & Sakari, M. 2013. Relationship between Awareness, Knowledge and Attitudes towards Environmental Education among Secondary School Students in Malaysia. World Applied Sciences Journal, 22(9): 1326-1333.
Aminrad, Z.; Azizi, M. & Wahab, M. 2010. Environmental Awareness and Attitude among Iranian Students in Malaysian Universities. Environment Asia, 10(3), 1-10.
Arcury, T. 2008. Environmental Attitude and Environmental Knowledge. Human organization, 4(4), 300-304.
Aydin, F. & Cepni, O. 2010. University Students’ Attitudes towards Environmental Problems: A Case Study from Turkey. International Journal of the Physical Sciences, 5(1), 2715-2720.
Bedrous, A. V. 2007. Environmental Concern and Pro-environmental behaviors: The Relationship Attitudes, behaviors, and Knowledge. Department of Sociology, University of Nebraska-Lincoln, 1-21.
Cotrell, S. P. 2003. Influence of socio-demographics and environmental attitudes on general responsible environmental behavior among recreational boaters. Environment and Behavior. 25, 322-348.
Domina, T. & Koch, K. 2002. Convenience and frequency of recycling: Implication for including textiles in Curbside recycling programs. Environment and Behavior, 25, 322-348.
Frick, J.; Kaiser, F. & Wilson, M. 2004. Environmental Knowledge and Conservation Behavior: Exploring Prevalence and Structure in a Representative Sample. Personality and Individual Differences, 37, 1597–1613.
Hines, J. M.; Hungerford, H. R. & Tomera, A. N. 1987. Analysis and Synthesis of Research on Responsible Environmental Behavior: A Meta-Analysis. The Journal of Environmental Education, 18(2). 1-8.
Kaiser, F. G. & Shimoda, T. A. 1999. Responsibility as a predictor of ecological behavior. Journal of Environmental Psychology, 19(3), 243-53.
Kaiser, F. G.; Wolfing, S. & Fuhrer, U. 1999. Environmental attitude and ecological behavior. Journal of Environmental psychology, 19, 1-19.
Newhouse, N. 1990. Implications of attitudes and behavior research for environmental conservation. The Journal of Environmental Education, 22(1), 26–32.
Osman, A.; Jusoh, M.S.; Amlus, M.H. & Khotob, N. 2014. Exploring The Relationship between Environmental Knowledge and Environmental Attitude towards Pro-Environmental behavior: Undergraduate
Business Students Perspective. American-Eurasian Journal of Sustainable Agriculture, 8(8): 1-4.
Paço, A. & Lavrador, T. 2017. Environmental knowledge and attitudes and behaviors towards
energy consumption. Journal of Environmental Management, 197: 384e392.
Rajput, N. & Bajaj, P. 2011. Pro environmental attitude and green buying: An empirical analysis. Journal of Management and Information Technology, 3(1), 59-81.
Sapci, O. & Considine, T. 2014. The link between environmental attitudes and energy consumption behavior. ournal of Behavioral and Experimental Economics, 52: 29-34.
Saunders, C. D.; Brook, A. T. & Myers, O. E. 2006. Using psychology to save biodiversity and human wellbeing. Conservation Biology, 20(3), 702-705.
Schmidt, J. E. 2007. From Intentions to Actions: The Role of Environmental Awareness on College Students. UW-L Journal of Undergraduate Research, 3(5): 1-4.
Sussman, R. & Gifford, R. 2011. Be the Change You Want to See: Modeling Food Composting in Public Places. Environment and Behavior, 45(3) 323–343.
Willuweit, L. 2009. Promoting pro-environmental behavior. An investigation of the cross-cultural environmental behavior patterns, the case of Abu Dhabi. Thesis for Master degree, Department of Human Geography, Stockholm University, 1-20.
Williams, K. G. & Cary, J. 2002. Landscape preferences, ecological quality and biodiversity protection. Environment and Behavior, 34, 257-274.
Yildiz, N.; Yilmaz, H.; Demir, M. & Toy, S. 2011. Effects of Personal Characteristics on Environmental Awareness; a Questionnaire Survey with University Campus People in a Developing Country, Turkey. Scientific Research and Essays, 6(2), 332-340.
Zheng, Q. J.; Xu, A. X.; Kong, D. Y.; Deng, H. P. & Lin, Q. Q. 2017. Correlation between the Environmental knowledge, Environmental Attitude and behavioral intention of tourists for ecotourism in china. Applied Ecology and Environmental Research, 16(1):51-62.
Zsuzsanna, F.; Piko, B.; Kovacs, S. & Uzzoli, A. 2009. Air Pollution Is Bad for my Health: Hungarian Children’s Knowledge of the Role of Environment in Health and Disease. Health & Place, 15, 239– 246.